چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۴۰۰ روز خوش و خاطره انگیزی بود. حوالی ظهر در معیت سردار حاج علی ساسانی نژاد (از پیش کسوتان دفاع مقدس) و دکتر محمدرضا حدادیان (باستان شناس) رفتیم «شهیدستان کرج»؛ دبیرستان شهدای انقلاب اسلامی که پیش از آن دکتر علی شریعتی نام داشت. مدرسه ای شگفت که سندی روشن بر دیرپایی حماسه و شجاعت در فرهنگ این سرزمین قدسی یعنی ایران عزیز است.
۱۴۶ شهید با میانگین سنی ۱۶ سال که از پشت میزهای درس این مدرسه به سنگرهای جبهه های جنوب و غرب ایران رفتند تا از آزادی، سربلندی و استقلال ایران عزیز دفاع کنند.
آنان هنرمندانی بودند که با بذل جان خویش، «دانش» را به «جهاد» پیوند زدند. گفتنش آسان است اما ۱۴۶ وجود نازنین و خود ساخته که برای پرورش آنها، مادر گیتی باید دیر زمانی صبر کند.
آقا رضا قاسم پور و آقا مهدی توسلی دو معلم پیشکسوت، مدیران شیفت صبح و بعد از ظهر این مدرسه هستند. عاشقانه شهیدستان و دانش آموزانش را دوست دارند. چنان با مهر و اشتیاق بر در و دیوار شهیدستان نگاه می‌کنند و از آن سخن می گویند که رشک برانگیز است. این دو دوست صمیمی، چند سالی است با آماده‌سازی مدرسه، تلاش می‌کنند آن را در «فهرست آثار ملی ایران» به ثبت رسانند اما علیرغم قول رسانه ای مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری البرز و دیگر سازمان ها و نهادهای مرتبط، تاکنون نتیجه ای نگرفته اند. به همین جهت، گله مند هستند و کمی مغموم. همانگونه که در برنامه «مشق عاشقی» استاد علی مهری (رئیس انجمن خوشنویسان استان) از میراثیان البرز گله داشت. چون ایشان هم پیگیر ثبت عنوان «البرز خاستگاه خوشنویسی معاصر ایران» است و پس از گذشت بیش از یکسال، پاسخی ولو ناچیز دریافت نکرده است!
برگردیم به شهیدستان. خوشبختانه پس از این سال های کرونایی، سردار حاج علی ساسانی نژاد را دیدم؛ همچنان مصمم و با نشاط اما ایشان هم از سردی فضای فرهنگی و اجتماعی موجود در جامعه شاکی است. می گوید در آیین های بزرگداشت شهدا، کلاه‌خود (کلاه های فلزی جنگی) را در صدر مجلس جای می دهند و رزمندگان و جانبازان سرافراز سال های جهاد و شهادت را فراموش کرده اند! با دیدن تصاویر شهدا، یاد رزمندگان و شهیدان لشکر ۱۰ سیدالشهدا (ع) می افتد. حاج علی آقا، عاشقانه تصاویر شهدا را می بوسید و از هر شهیدی خاطره ای می گفت.
نمی دانم چه بلایی سرمان آمده که حتی قدر میراث انقلاب اسلامی را نمی دانیم چه رسد به آثار پیش از تاریخ و تاریخی سرزمین کهن البرز که دچار غربت مضاعف هستند.
دست کم، همین شهیدستان و خانه امام خمینی (ره) در محله حصار کرج، علیرغم تاکید فعالان فرهنگی، همچنان در غربت به سر می‌برند و خبری از ثبت و تبدیل آن به یک گنجینه تاریخی (موزه) و مرکز فرهنگی نیست که نیست. امیدواریم که این روزها، گشایشی در عرصه مدیریت «فرهنگی» و «میراث فرهنگی» رخ دهد تا شاید البرز از این فضای سرد و بی روح خارج شود.
از بین ۱۴۶ شهید، نام دو تن در ذهنم مانده: اولی شهید حمید ادیبی (نخستین شهید انقلاب اسلامی در کرج) که در سال ۱۳۵۷ش با گلوله ماموران حکومت نظامی پهلوی به شهادت رسید. دومی شهید اسپارتاکوس سلحشور که در سال ۱۳۶۰ش در ۲۰ سالگی در جبهه سوسنگرد به شهادت رسید.
اسپارتاکوس (به یونانی: Σπάρτακος) (به لاتین: Spartacus) برده‌ای بود که علیه حکومت روم بپاخاست و رهبری انقلاب ضد برده‌داری سوم را عهده دار شد. او ۷۱ سال پیش از میلاد مسیح درگذشت یا به قتل رسید.
مرحوم «حسینعلی» پدر شهید «سلحشور»، پس از دیدن «فیلم سینمایی اسپارتاکوس» در حوالی سال ۱۳۴۰ش، فرزندش را به نام این برده مبارز، آزادیخواه و شجاع نامید. آری! شهادت به «اسم» نیست به «رسم» است.
ناهار را میهمان آقای دکتر مهدی آقابالی در «پژوهش سرای خوارزمی ناحیه ۳ کرج» بودیم. دکتر آقابالی، از سرمایه های قیمتی استان البرز است و دانش‌آموخته دکتری ریاضی از دانشگاه زنجان و دارنده دو پست دکتری از دانشگاه تهران و ادینبرای اسکاتلند.
تدوین «تاریخ علم و فناوری در البرز» را با ایشان در میان گذاشتم. قرار شد که در مجالی دیگر، درباره زوایا و جزئیات این طرح پژوهشی، صحبت کنیم. بعد از ظهر با همین جمع، منهای سردار ساسانی نژاد رفتیم به «آیین مشق عاشقی» در فرهنگسرای خط و تذهیب کرج که به مناسبت ۲۱ مهر میزبان «آیین روز خوشنویسی» بود. آقای قاسم پور گزارشی از آن آیین را در «وب سایت صدای معلم» منتشر کرده که از ایشان صمیمانه سپاسگزارم.
۲۱ مهر ۱۴۰۰، چهارشنبه خوبی بود البته به قول دوست عزیزم آقا اسماعیل آل احمد، «چهارشنبه»ها همیشه خوب است...
حسین عسکری
۲۳ مهر ۱۴۰۰
